Somali
Jumhuuriyyadda Dimuqraadiga Soomaaliyaالصومال
Demokratik Somali Cumhuriyeti
Somali
BAYRAK
ARMA
Ulusal Marş: Soomaaliyeey Toosoow
Somali (Somalice:Jumhuurriyadda Dimoqraadiga Soomaaliya; Arapça: الصومال), resmi olarak Somali Cumhuriyeti (Somalice: Jamhuuriyadda Soomaaliya, Arapça: جمهورية الصوما Jumhūriyyat aṣ-Ṣūmāl) ve kominist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika'da Afrika Boynuzu denilen coğrafi bölgede bulunan bir ülkedir. 1991’deki Somali İç Savaşı'ndan beri devletin çoğu bölgesinde merkezi bir hükümet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükümeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir. Somali aciz bir devlet konumunda olup, dünyadaki en fakir ve güvenlikten yoksun ülkelerden biridir.
Somali Afrika’nın en doğu ucunda yer alıp, Kuzeybatıda Cibuti, güneybatıda Kenya, kuzeyde Aden Körfezi ve Yemen, doğuda Hint Okyanusu, batıda Etiyopya ile çevrilidir. Kıtadaki en uzun sahil şeridine sahiptir ve arazisi temel olarak platolar, düzlükler ve yaylalardan oluşur. Periyodik muson rüzgarları ve düzensiz yağışla yıl boyu kurak iklime sahiptir.
Antik Çağ’da, Somali önemli bir ticaret bölgesiydi ve bir çok bilgine göre efsanevi antik Punt ülkesinin en muhtemel yerleşkeleri arasındadır. Orta Çağ boyunca, pek çok güçlü Somali imparatorlukları bölgesel ticareti hakimiyeti altına almıştır bunlardan bazıları; Ajura İmparatorluğu, Adal Sultanlığı, Warsangali Sultanlığı ve Gobroon Hanedanı. On dokuzuncu yüzyılın sonlarında İngilizler ve İtalyanlar sahil bölgelerinde kontrolü kazandı ve Britanya Somalisi ve İtalyan Somalisi kuruldu. Muhammed Abdullah Hassan tarafından kurulan Derviş Devleti Britanya İmparatorluğu'nu sahil kesimlerine kadar dört kez püskürtmüşsede 1920 yılında Britanya hava gücüne yenilmişlerdir. İtalya 1927 yılında kendisine bağlı olan tüm bölgeler üzerinde tam bir hakimiyet sağladı. İtalya'nın bu işgali 1941 yılında bölgenin İngiliz askeri yönetimi altına girmesine kadar sürdü. 1960 yılında kuzey ve güneyi kapsayan bağımsız Somali Cumhuriyeti kuruldu. Mohamed Siad Barre 1969 yılında iktidarı ele geçirdi ve Somali Demokratik Cumhuriyeti'ni kurdu. 1991 yılında Somali İç Savaşı patlak verdi ve Barre hükümeti düştü.
1991 yılından bu yana çeşitli girişimlerine rağmen ülkenin tamamını kontrol eden merkezi bir hükümet kurulamamıştır. Ülkenin kuzeybatısında de facto şekliyle varlığını sürdüren Somaliland nispeten daha istikrarlı olmuştur.[23] Puntland ülkenin kuzeydoğusunda yer alan özerk bir bölgedir ve Somali'den bağımsızlığını ilan etmemiştir. El Şebap ülkenin güneyinin büyük bir kısmını kontrol etmektedir. Yirmi yıl boyunca savaş ve hükümet olmaması Somali'de ağırlıklı olarak hayvancılık, havale / para transfer şirketleri, ve telekomünikasyon dayalı bir kayıt dışı ekonomi olmasına sebep olmuştur.
Tarihi
Tarih öncesi dönem
Somali Paleolitik dönemden beri yerleşim alanı olmuştur. Ülkenin kuzey kesiminde bulunan mağara resimleri M.Ö. 9000 yılına ait olduğu belirlenmiştir. Bunlardan en ünlüsü, Afrika kıtasının bilinen en eski kaya sanatı içeren Laas Geel kompleksi. Çözülmemiş yazıtlar aynı zamanda her bir mağara resimlerinde altında tespit edilmiştir.Afrika Boynuzu'nda bulunan mezarlıklar Somali'de 4. binyıl kadar önce cenaze geleneklerinin bulunduğuna kanıt olarak gösterilmiştir. 1909 yılında Somoli'nin kuzeyin bölgesindeki Jalelo arkeolojik kazı alınında bulunan taş aletler "paleolitik dönemdeki doğu ve batı arasındaki evrensel bağlantıya en önemli kanıt" niteliğindedir.
Antik ve klasik çağ
Antik piramidal yapılar, mezarlar, harabeye dönmüş şehirlerdeki eski taş duvarlar bir zamanlar Somali yarımadasında yaşamış eski kadim bir uygarlığın kanıtlarını sunmaktadır. Gerçekleştirilen arkeolojik kazılar ve yapılan araştırmalar sonucu bu kadim uygarlığın kullandığı yazı sistemi hala çözülememiştir ayrıca milattan önce 2000'lerde Eski Mısır ve Miken Uygarlığı ile yapmış olduğu ticaret ilişkileri antik Punt ülkesinin Somali bölgesinde yaşadığının destekleyici kanıtlarıdır. Puntlulara göre "ticaret sadece bizim ürettiğimiz tütsü, abanoz ve kısa boynuzlu sığır değil aynı zamanda komşu bölgelere de altın, fildişi ve hayvan derileri içeren mallar olmalı". Deir El Bahari'deki tapınak kabartmalarına göre Punt Ülkesi o zamanlar Kral Parahu ve Kraliçe Ati tarafından idare edilmekteydi.Milattan önce 2000-3000 yılları arasında Eski Somalilerin evcilleştirdiği develer Eski Mısır ve Kuzey Afrika'ya yayıldı. Klasik dönemde Mossylon, Opone, Malao, Mundus ve Somali Tabae şehir devletleri; Fenike, Mısır Ptolemaios, Yunanistan, Part Pers, Saba, Nabataea ve Roma İmparatorluğu'nun tüccarları ile bağlantı kurarak bir ticaret ağı geliştirdi. Bu ticareti deniz yolu vasıtasıyla gerçekleştirdiler.
Yeraltı Zenginlikleri
Somali , çoğu henüz el değmemiş halde uranyum , demir , kalay, bakır, cips , boksit ve doğal gaz yataklarına sahiptir. Arap yarımadasına yakınlığı nedeniyle petrol açısından da zengin olduğu varsayılmaktadır. Bu araştırmalar doğrultusunda, kuzeydeki Puntland eyaletinde yaklaşık 5-10 milyar varillik petrol rezervi saptanması sonucu Somali Petrol Şirketi kurulmuştur.Başkent
(en büyük )
Mogadişu
2°02′N 45°21′E / 2.033°N 45.35°E / 2.033; 45.35
Resmî dil(ler) Somalice, Arapça
Yönetim biçimi
İslam Cumhuriyeti
- Cumhurbaşkanı Sharif Ahmed
- Başbakan Abdiweli Mohamed Ali
- Tarih 1 Temmuz 1960
Yüzölçümü
- Su (%) 1.6
Nüfus
- Temmuz 2006 tahmini 8.600.000 (91.)
- 1987 sayımı 7.114.431
- Toplam 5.023 milyar$ (160.)
- Kişi başına 600$
Para birimi Somali şilini (SOS)
Zaman dilimi EAT (UTC+3)
Internet TLD .so
Telefon kodu 252
Kaynak : wikipedia.org
)
